پوکه معدنی

پوکه معدنی یک سنگ آتشفشانی بسیار سبک و متخلخل حاصل از فعاليتهاي آتشفشاني است. این نوع پوکه وقتی ایجاد میشود که گاز از درون کف گدازه‌های شیشه‌ای که بسرعت در حال سرد شدن هستند خارج شود. پوکه معدنی فقط در مناطق آتشفشانی قابل استخراج است. مزيت عمده پوکه معدني نسبت به مصالح ساختماني مشابه از قبيل شن و ماسه، وزن مخصوص بسيار كم ، دارا بودن درجه سختي بالا و نيز تخلخل  آن حدود 7 فراوان مي باشد. رنگ اين ماده معدني سفيد يا خاكستري مايل به سفيد يا زرد است . پوكه معدني داراي دانه بندي هاي متفاوت از ذرات غباري تا قطعات بزرگ با قطر بيش از 100 ميليمتر است.هر يك از اندازه هاي فوق براي مصارف بخصوصي كاربرد دارند. نمونه اي از نحوه استخراج پوكه معدني به صورت عدسي هايي با قطر 50 تا 100 متر و ارتفاع حدود 5 متر در زير لايه هايي از خاك و سنگ وجود دارد. پس از حفر ترانشه توسط بلدوزر عمليات باطله برداري يعني برداشتن سنگ و خاك از روي لايه هاي پوكه معدني انجام مي شود. درمرحله بعد عمليات بارگيري به كمك لودر صورت مي پذيرد. ماده معدني به وسيله كاميون كمپرسي از محل معدن حمل مي شود.

سابقه مصرف پوكه معدني :

مهندسين رومي در گذشته از اين ماده معدني در ساختمان هاي باستاني استفاده مي کردند . در حال حاضر علاوه بر مصرف داخل ايران به كشورهاي حاشيه خليج فارس، امارات متحده عربي، عربستان و... نيز صادر مي گردد.

خواص پوكه معدني

وزن مخصوص پائين  5/ 0 تا 7 / •  به طوري كه روي آب شناور مي ماند عايق صدا، گرما و سرما مقاوم در مقابل آتش سوزي؛ به طوري كه تا 760 درجه سانتيگراد هيچ تغييري در حجم و شكل آن حاصل نمي شود. نقطه ذوب اين ماده معدني 1342 درجه سانتيگراد مي باشد.

استحكام؛ بتن و مصالح تشكيل شده از پوكه معدني از ميزان بالاي دوام نسبت به وزن برخوردار مي باشد.

اساس تعیین کیفیت پوکه معدنی

کیفیت پوکه معدنی با توجه به کاربرد بر اساس چگالی، درجه سختی و سایز پوکه معدنی است. مثلا در ساخت بتن و یا بلوک سبک هر چقدر چگالی پوکه معدنی کمتر و درجه سختی پوکه معدنی بیشتر باشد کیفیت آن بیشتر است.
اما در کل باتوجه به بیشتر مصارف پوکه معدنی مهمترین شاخص تعیین کیفیت پوکه معدنی، چگالی آن است.

بهترین پوکه از نظر چگالی

از بین پوکه صنعتی و پوکه معدنی بهترین پوکه از نظر چگالی پوکه معدنی است چون در اعماق زمین با فشار و دمای بیشتر در مدت زمان بیشتر تولید میشود که نتیجه این شرایط تخلخل بیشتر و چگالی کمتر ( چگالی به نسبت جرم به حجم گفته میشود فرض کنید دو تا سنگ داریم به وزن یک کیلوگرم چگالی سنگی کمتر است که حجم بیشتری داشته باشد.) در نتیجه پوکه معدنی بر خلاف ظاهرش براحتی بر روی آب شناور خواهد شد. 

موارد مصرف  پوکه معدنی و صنعتی :

پیاده ‌رو سازی، حیاط سازی و شیب بندی‌های کوچک به مانند شیب بندی پشت بام، سرویسهای آبریز چون حمام، توالت و درمواردی دستشویی و آشپزخانه و… شیب بندی با پوکه معدنی یکی از بصرفه ترین و بهترین روش شیب بندی است. جهت شيب بندي بامها و كف ساختمان دانه ها و ذرات كوچكتر از 40 ميليمتر براي تهيه بلوكهاي سبك سقفي و ديواري، مو زائيك سبك، بتن سبك، براي قطعات باربر سبك و قطعات جدا كننده  دانه ها و ذرات كوچكتر از 15 ميليمتر بعنوان عايق صدا براي موتور خانه ها و محلهاي صدادار دانه هاي 2 تا 40 ميليمتري بعنوان عايق حرارت براي سردخانه ها، گرمخانه ها و پوشش لوله هاي حرارتي دانه هاي 2 تا 40 ميليمتر براي استفاده كشاورزي در مناطق كم آب به دليل خاصيت جذب و نگهداري آب از ذرات ريز تا دانه هاي 30 ميليمتري براي رنگبري پارچه ها قطعات 20 تا 50 ميليمتري براي استفاده در ساختمان سدها، اسكله ها و پلها ذرات پودر مانند

نكته قابل توجه اينكه بتن ساخته شده از پوكه معدني علاوه بر سبكي، در مقابل عوامل مختلف محيطي نيز داراي استحكام و مقاومت فوق العاده اي مي باشد.  مخلوط اين ماده با آهك شكفته تشكيل نوعي سيمان طبيعي را مي دهد كه در زير آب و بيرون آب سخت مي گردد در صنعت سيمان مي توان از اين ماده معدني به عنوان يكي از اجزاء مهم تشكيل دهنده سيمان استفاده نمود.

درصد اختلال تا 40 % سيمان پرتلند پوزولان  

درصد اختلاط بيش از 40 % سيمان پوزولانی

پوکه صنعتی چیست

پوکه صنعتی پوکه ای است که با استفاده از خاک رس و انجام عملیات حرارتی ، باعث انبساط و سخت شدن سطح تولید میگردند.

مرحله اول ساختن پوکه صنعتی

خاک از طریق منبع تغذیه وارد خط تولید می شود. خاک وارد شده توزین می گردد و با عبور از دروازه مغناطیسی وارد آسیاب ( Adge mill ) می شود درآنجا خاک همراه با آب مورد نیاز له شده واز صفحه مشبکی با روزنه های ۱۸ میلیمتر عبور میکند. گل عبور داده شده وارد مخلوط کن میگردد و درآنجا به وسیله دو محور چرخ گوشتی ورز داده می شود تا گل به حالت پلاستیک درآید. سپس گل ورز داده شده از آسیاب غلطکی با مجرای ۲ میلیمتر عبور میکند تا کاملا حالت یکنواخت پیدا کند. گل یکنواخت شده به کوره خشک کن هدایت می شود.

مرحله دوم ساختن پوکه صنعتی

کوره خشک کن به طول ۳۵ متر و حرکت ۵/۱ تا ۲ دور در دقیقه دارای ساختمان داخلی بخصوصی است. این ساختمان باعث می شود تا گل درمعرض هوای گرم قرارگرفته، خشک و ریز شود. نهایتا به گندوله های ریزی تبدیل میشود. حرارت کوره خشک کن درابتدا ۱۵۰ تا ۲۰۰ درجه سانتی گراد است و در انتها به ۵۵۰ تا ۶۰۰ درجه سانتی گراد میرسد. گندوله های آماده شده به کوره پخت میریزد. کـوره پخـت به طول ۲۲ متر و قطـر ۴/۳ متر قادر است تا ۶ دور در دقیقه دوران نماید. منحنــی حرارتی کــوره پخت از ۶۰۰ تا ۱۲۰۰ درجه کشیده می شود و گندوله ها در این حرارت منبسط شده و به دانه هایی از ۱ تا ۲۰ میلیمتر سبک و متخلخل تبدیل می شوند. دانه های سبک تولید شده به داخل خنک کن های ماهواره ای هدایت شده و از آنجا بر روی نوارهای خروجی ریخته شده و در محوطه آزاد دیو می شوند.

مرحله سوم ساختن پوکه صنعتی

بدلیل آنکه هر کاربردی نیاز به دانه بندی مخصوصی می باشد، لذا سبکدانه های تولیدی باعبور از سرند به سه سایز مختلف ۴-۰ میلیمتر, ۱۰-۴ میلیمتر، ۲۵-۱۰ میلیمتر تقسیم می شود ودانه های مجزا شده برای کاربردهای مختلف مورد استفاده قرارمی گیرد.